Schermafbeelding 2017-11-27 om 21.42.06
Beste Oogstleden,

Na een prachtig najaar heeft de vorst dan toch zijn intrede gedaan. En zoals met veel dieren en planten in de natuur komt er steeds meer rust in de tuin als de winter nadert. Veel gewassen zijn niet bestand tegen de vorst, maar gelukkig is er nog volop wintergroentes te oogsten die wel tegen een stootje kunnen. De boerenkool schijnt zelfs lekkerder te worden als er wat vorst overheen is gegaan!

Deze week te oogsten:

In het veld:
- Spruiten
- Pastinaak
- Aardpeer
- Paksoi
- Boerenkool
- Palmkool
- Rode kool
- Witte kool
- Rode bieten

De volgende groentes zijn gevoeliger voor vorst en vergaan dan ook sneller. Voor de snelle oogster zal er nog wel wat bij zitten maar als er meer vorst volgt dan op=op.

- Spinazie
- Rucola
- Groenlof
- Snijbieten
- Nieuw-zeelandse spinazie

In de kas:
- Rucola
- Veldsla


Voor de kas:
- Salie, bieslook en tijm.


Hieronder vind je meer informatie over de te oogsten groentes van deze week. Wist je dat palmkool een groente is die van oorsprong veel wordt verbouwd in Toscane? Het lijkt qua structuur en smaak een beetje op onze boerenkool, maar de bladeren zijn veel groter en wat steviger. Ook is de smaak wat verfijnder. Deze week een lekker en simpel recept voor een toscaanse soep van palmkool en witte bonen! Je vindt het recept bij de informatie over palmkool.

Spruiten
De kleine kooltjes vind je aan de basis van elk blad. Je oogst ze door ze tussen duim en vingers vast te pakken en naar beneden of naar boven te duwen; zo breek je het spruitje van de steel. Als je oogst neem dan het blad onder de spruit weg. Dan blijft de plant heel lang produceren. Oogst eerst eens 3 a 4 handjes.

Snijd het harde kontje van de spruit, verwijder eventueel de buitenste paar blaadjes als die er niet meer mooi uitzien en spoel de spruit even af onder de kraan. Meestal worden spruitjes eenvoudigweg gekookt. Maar je kunt ze ook bakken, roerbakken, wokken, stoven, stomen en in de oven bereiden, er stamppot van maken of er zelfs soep van trekken.
IMG-20221030-WA0030
Pastinaak
Oogst deze week een bosje van 6 a 8 pastinaken. Je doet dit door de pastinaak bij het onderste deel van het loof uit de grond te trekken. Als het loof afbreekt kun je de pastinaken er met de spitvork uit halen.

20220919_175320
Aardpeer
De aardpeer is een bijzondere groente. Het is een enorme plant, maar enkel de knol is voor consumptie geschikt. Oogst eerst eens zo'n 4 aardperen. Je doet dit door de aardpeer bij het onderste deel van het loof uit de grond te trekken. Als het loof afbreekt kun je de aardperen er met de spitvork uit halen. Op dit moment staat er voor het vak van de aardperen ook een kratje met alvast geoogste aardperen voor jullie klaar.

Er zijn verschillende kleuren aardpeer; van lichtbruin tot wit. De smaak is altijd zoet en een beetje nootachtig. Gebruik aardperen het liefst zo vers mogelijk omdat ze niet lang houdbaar zijn. Als ze heel vers zijn, kun je aardperen ook heel goed rauw eten. Aardpeer kun je daarnaast op dezelfde manier als pastinaak bereiden.
20220919_175240
Paksoi
Hier en daar is ook nog een mooie krop paksoi te vinden. Heerlijk om te wokken. Onderstaande foto is een voorbeeld van een krop paksoi, veel plezier met zoeken!
paksoi
Boerenkool
De boerenkool is er lekker vroeg bij dit jaar. Maar dat is helemaal niet erg, want in de zomer kun je de boerenkool heel goed wokken of er chips van maken. De boerenkool oogst je door de onderste bladeren te plukken. Laat wel de bovenste bladeren doorgroeien, zodat de plant de kans krijgt om door te groeien tot een flinke stam. Oogst zoveel als nodig.
IMG-20221030-WA0033
Palmkool
De palmkool lijkt wel wat op boerenkool en staat helemaal voor in de tuin.
Oogst vooral alleen de grootste en onderste bladeren die je nodig hebt. De bladeren erboven groeien weer verder. Tot de vorst, dan staat de groei stil..
Palmkool bevat 1 lange dikke nerf die wat vezelig kan zijn en langer de tijd nodig heeft om goed gaar te koken. Als je in de keuken het blad in je ene hand neemt en de nerf tussen duim en vingers van je andere hand, kun je het blad makkelijk van en langs de nerf ‘rissen’.

Naast wokken, kun je er ook een lekkere soep van maken! Hieronder een recept.

Ingrediënten voor 4 personen

  • 1 bos palmkool
  • 2 stengels bleekselderij
  • 1 Ui
  • 1 wortel
  • 750 ml groentebouillon
  • 250 gram witte bonen
  • olijfolie (extra vergine)
  • Peper en zout

Instructies

  • Snij de ui, wortel en bleekselderij in kleine stukjes en fruit deze aan in een flinke scheut olijfolie.
  • Maak intussen de cavolo nero schoon door de bladeren van de dikke stelen te trekken. Snij het blad in dunne reepjes. De stelen gooi je weg.
  • Doe de cavolo nero bij de uien, wortel en bleekselderij in de pan en bak een paar minuten mee. Voeg vervolgens de witte bonen toe en de groentebouillon.
  • Laat de soep een klein half uurtje zachtjes koken. Dien op met een lekker stuk knapperig brood met lekker olijfolie. Eet smakelijk!
IMG-20221030-WA0028
Rode- en Witte kool
De rode en witte kool staan naast elkaar op het veld net na de zonnebloemen aan de rechterkant van het pad. Je kunt de kolen oogsten door de krop eruit te snijden. Voor nu kun je kiezen om of 1 witte kool of 1 rode kool mee te nemen.
Rode bieten
Je kunt een bosje van ongeveer 8 rode bieten oogsten. Kies de grootste bieten die je kunt vinden.
Spinazie.
Nee, we hebben het niet over de nieuw-zeelandse spinazie die de hele zomer en herfst al te oogsten is, maar er staat nu ook nieuwe jonge spinazie in het veld! Snijd de blaadjes met een mesje vlak boven de grond. Oogst zoveel als je nodig hebt voor je lekkere maaltijd.

Rucola
Er is nogsteeds rucola! Snijd het blad met een mesje net boven de grond af, dus trek het plantje liever niet met wortel en al uit de grond.

Groenlof
Misschien een ietwat onbekende groente, de smaak ligt tussen die van witlof en andijvie in. Het kan iets bitter zijn. Je kunt de groente rauw verwerken in een salade, roerbakken of in een stampot gebruiken. Oogst de groente op eenzelfde manier als sla.

Snijbieten
De snijbieten staan links achterin en net als bij alle andere te oogsten groente staat er een vlaggetje en bordje bij. Oogst zoveel als je wilt door buitenste stengels laag bij de grond af te snijden, zo krijgen ze de kans om opnieuw te groeien. Snijbieten kun je goed wokken of gebruiken in een stamppot.

Nieuw-zeelandse spinazie
Vergeet de Nieuw-Zeelandse spinazie niet te oogsten, het is een lekkere groente waar je lang van kunt oogsten. Lijkt veel op spinazie: het blad heeft dezelfde smaak en kun je op dezelfde manier gebruiken.
Van Nieuw-Zeelandse spinazie oogst je het blad, niet de hele plant. De plant blijft groeien, wordt steeds groter en en gaat uitlopers maken. Je kunt het blad oogsten maar ook de toppen van die uitlopers. Hoe meer je dat doet, hoe meer de plant zal vertakken. Op de afbeelding hieronder vind je waar je de spinazie kunt oogsten, oogst zoveel als je wilt.
20220704_151014
In de kas:

Rucola
In de kas hebben we ook weer verse rucola. Snijd het blad met een mesje net boven de grond af, dus trek het plantje liever niet met wortel en al uit de grond.

Veldsla
Net als rucola, heerlijk voor in een salade! Het is goed om eerst de grootste planten te oogsten, zodat je de andere de ruimte geeft om zich verder te ontwikkelen. Je kunt ze vlak boven de grond afsnijden, zodat je ervoor zorgt dat de rozet mooi bij elkaar blijft.

Voor de kas: Salie, Bieslook en Tijm.
Vergeten jullie niet om wat lekkere kruiden uit het tuintje voor de grote kas te oogsten? Er is meer dan genoeg en altijd een fijne en gezonde toevoeging aan je eten.
20220919_175213
In het theehuis

Er is nieuwe longbalsem en vlierbessenhoestdrank gemaakt, twee fijne middeltjes die aankomende winter misschien wel goed van pas kunnen komen. Ze staan te koop in het theehuis!

Longbalsem

Ingrediënten: ghee (geklaarde roomboter), bijenwas, salie, tijm, etherische oliën: eucalyptus, rozemarijn, pepermunt, kaneel & kruidnagel

Bij verkoudheid, een loopneus, hoest en benauwdheid wat zalf ter grootte van een erwt tussen de vingers verwarmen en uitsmeren op de borst. Herhalen op de rug. Warm inpakken en het liefst rust nemen. Een klein beetje op het voorhoofd kan ook (niet te dicht bij de ogen, neus of mond in verband met irritatie) en het wordt soms toegepast bij hoofdpijn of migraine. De zalf kan daarnaast dun op de slapen of polsen worden aangebracht. In kleine hoeveelheden ook geschikt voor baby’s.

Breng vooraf wat zalf aan in de holte van de elleboog om eventuele allergie te testen. Als er binnen 24 uur geen reactie optreedt, mag je de zalf gebruiken.
De zalf is buiten de koelkast minstens een jaar houdbaar en in de koelkast nog langer.

Een potje kost 4,5 euro.

Vlierbessenhoestdrankje

Ingrediënten: vlierbessen, water, oersuiker, kaneel, kruidnagels & gember

Vlierbessen werken heel goed tegen nare hoestbuien, ondersteunend bij verkoudheid en griep, koortsverlagend en ondersteunend bij COPD. De bessen helpen om taai slijm op te lossen en ze verstevigen de slijmvliezen. Ook bij de eerste tekenen van griep is het goed om vlierbessenhoestdrank te nemen. Er zit een stofje in (sambucine) die voorkomt dat griepvirussen gezonde cellen binnen kunnen dringen. Verder zitten er onder andere vitamine c en looistof in, dat zijn stoffen die het lichaam sterker maken en de afweer algemeen verbeteren.

Gebruiken: neem bij hoest en griep ieder uur een theelepel. Neem ter ondersteuning van de weerstand of bij COPD 1 tot 3 theelepels per dag. Maak een flesje van 50 ml op als kuur. Zolang je het flesje niet openmaakt, is de drank minstens 2 jaar houdbaar. Is het flesje eenmaal open, bewaar het dan in de koelkast en maak het binnen 3 weken op.

Een flesje van 50 ml kost 4 euro.
Een gezins flesje van 100 ml kost 7 euro.
vlier
Een fijne week toegewenst!

Hartelijke groet van het tuinteam.
MailPoet